EOC جمعیت هلال احمر استان تهران

در مورد EOC چه می دانید ؟

آیا اتاق بحران همان EOC است ؟ آیا فرمانده‏ی حادثه درEOC مستقر می‏شود ؟ در چه ارگان‏هاییEOC وجود دارد ؟ پاسخ به این سوالات و سوالاتی مشابه مستلزم تشریح جزئیات معنایی و مصداقی این واژه‏ ی ترکیبی است.

EOC که مخفف ( Emergency Operation Center ) می‏باشد به معنی "مرکز کنترل عملیات فوریتی" است .

بر اساس جستجوهای صورت گرفته در ارگان‏ها و سازمان‏هایی همچون ستاد بحران کشور، مراکز اورژانس، وزارت بهداشت و درمان، دانشکده‏ ها و دانشگاه‏های علوم پزشکی و سازمان آتش‏نشانی، مراکزی با شرح وظایف مشابه و ماموریت‏های نزدیک به هم و همانند مرکز EOC وجود دارد، اما خوب است بدانید که EOC در سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر کشور ایران وجود ضروری و توانمندی داشته و در راستای تقسیم وظایف استانی جمعیت هلال احمر، استان تهران نیز با توجه به اهمیت این مرکز در فوریت‏ها و بحران‏ها در سال 1391 اقدام به افتتاح و بهره‏برداری از مرکزEOC جمعیت هلال احمر استان تهران نمود.

آنچه که در ادامه می‏خوانید شرحی است در پاسخ به سوالاتی که در ابتدای این نوشته آمده است :

EOC جمعیت هلال احمر استان تهران :

EOC مخفف Emergency Operation Center به معنی مرکز کنترل و هماهنگی عملیات‏های فوریتی می‏باشد. جمعیت هلال احمر تجربه بسیاری در عرصه مدیریت حوادث و سوانح غیر مترقبه دارد اما آیا بدون مدیریت علمی می‌توان در مرحله مقابله با بحران موفق بود ؟

باید بگوییم که خیر! آیا در زمان وقوع حوادث بزرگ می‌توان چاره ‏ای اندیشید و حادثه را مدیریت نمود ؟

بسیاری از خسارت‏های جانی و مالی حین و پس از وقوع حادثه به دلیل عدم مدیریت مناسب منابع و سرعت عمل پایین و تقسیم نشدن وظایف می‏باشد که نیاز است تمام دستگاه‌های اجرائی و امدادرسان هماهنگی‏ های لازم را در جریان مدیریت درون‏ سازمانی و برون‏ سازمانی خود داشته باشند.

خلائی که در مدیریت حوادث مختلف به چشم می‌خورد عدم هماهنگی‏ها، فقدان اطلاعات درست و پردازش غیرعلمی این اطلاعات است. تجربه‌ها نشان می‌دهد اگر لایه‏های اطلاعاتی در شرایط خاص بحرانی به طور صحیح و علمی در اختیار مدیران ستادی و صف قرار گیرد می‏تواند اجرای مراحل مختلف عملیات امداد و نجات را تسهیل کرده و خسارات مالی و جانی حین و پس از وقوع حوادث را کاهش داد.

یکی از بازوهای مدیریت حوادث، فعال‏سازی مراکز کنترل و هماهنگی عملیات‏های فوریتی است؛ یعنی در چنین مراکزی کلیه اطلاعات از قبیل تخمین میزان خسارات منطقه‌ای، وسعت مناطق عملیاتی، لایه گسل‌ها و نقاط خطرپذیر، آدرس‏ها و شماره تلفن‏های ضروری، اطلاعات اقلام انبارها و تجهیزات و ادوات سنگین و سبک و ناوگان ترابری، ارتباطات رادیویی و مخابراتی و نیروی عملیاتی و منابع در اختیار فرماندهان ستادی قرار می‌گیرد تا با پایش و تحلیل کلیه اطلاعات بهترین تصمیم و برنامه‏ریزی در جهت انتقال به مدیران میدانی ارائه گردیده و در کوتاه ترین زمان ممکن بهترین خدمات به حادثه ‏دیدگان ارائه گردد.

مرکز کنترل و هماهنگی (EOC)، کلیه داده ‏ها از محل حادثه را پس از تحلیل و پردازش و برآورد نیازها و انطباق آن با منابع موجود در اختیار مدیران و فرماندهان قرار می‏دهد. در این میان تصمیم‏ گیری علمی و هماهنگی‏ های میان دستگاه‏های پشتیبان، گام موثری است در تسهیل عملیات امداد و نجات. همینطور، وجود یک بانک اطلاعاتی قوی و استاندارد در مرحله پیشگیری و برنامه‏ ریزی مدون و منظم در مرحله پاسخگویی، موجب تسریع در امداد‏رسانی به حادثه‏ دیدگان حوادث می‌شود.

مرکز کنترل و هماهنگی عملیات‏های فوریتی از بخش‏های مختلفی تشکیل می‌شود که وظایف، برنامه‏ها و اهداف خاصی را دنبال می‌کند. از جمله این بخش‏ها اتاق تصمیم‏گیری براساس ICS (سامانه‏ ی فرماندهی حادثه) ستادی است.

در جمعیت هلال احمر استان تهران، فرماندهی ستاد برعهده مدیرعامل این جمعیت بوده و دیگر اعضاء، زیر مجموعه این چارت می‏باشند که شامل معاون امداد و نجات، معاون اداری و پشتیبانی، معاون جوانان، معاون داوطلبان، معاون درمان و توانبخشی و مسئول حراست است.

ICS با داشتن جایگاه‏ و شرح وظایف تعیین شده و با استفاده از منابع، تجهیزات و نیروی انسانی به مدیران میدانی برای اتخاذ تصمیم‏ گیری‏های کلان کمک می‏کند تا لحظه به لحظه حادثه را مدیریت و کنترل نموده و با توجه به کسب اطلاعات و لایه‏های اطلاعاتی دریافتی و تحلیل و پردازش صورت گرفته توسط بخش کارشناسان این مرکز و بازنگری و ارزیابی کارشناسان بخش هماهنگ‏کننده در اختیار ICS ستادی قرار ‌گیرد.

در بخش کارشناسان تخصصی- از هر معاونت یک کارشناس مشخص حضور دارد- با توجه به شرح وظایف، نسبت به ارزیابی داده‏ها و هماهنگی‏های لازم با معاونت مربوطه اقدام به اجرا و ارائه اطلاعات خاص می‌نماید.


بخش ارتباطات و شبکه ارتباطی مرکز پیام :

این بخش ایجاد ارتباط مناسب و مستمر با سیستم فرماندهی را برعهده دارد و برای رسیدن به این هدف، بخش ارتباطات و شبکه ارتباطی مرکز پیام وظیفه‌ای حساس و مهم برعهده دارد.

این بخش با بکارگیری نیروی متخصص و اپراتورهای متعهد و زبده با استفاده از واژگان مشترک، کدهای مکالمه و کدهای خطاب تعریف شده و کانال‏بندی‏های خاص بر طبق مجوز‏های اخذ گردیده با برقراری ارتباط راه نزدیک برروی باند VHF و ارتباط راه دور با استانهای معین بر روی باند HF و بکارگیری سیستم تلفن ماهواره‏ای ثریا به تبادل اطلاعات و آمار و برقراری ارتباط با کلیه نیروهای عملیات می‏پردازد.

سپس گزارش‏های دریافتی را در فرم‏های مخصوص پیام ثبت و با توجه به پروتکل‏های خاص، در اختیار مرکز EOC قرار می‏گیرد.همچنین اخبار و آمار لحظه به لحظه از منطقه حادثه‏دیده مخابره و برای ICS ستادی (مدیران ارشد) ارسال می‌گردد. ضمناً کلیه مستندات و مکالمات رادیویی در این مرکز به طور خودکار ضبط و نگهداری خواهد شد. تجهیزات ارتباطی موجود، از قابلیت ارتباط با مدیران– ارتباط مستقیم ، ارتباط برروی شبکه سراسری و ارتباط با ارگان‏ها و دستگاه‏های امدادی مانند اورژانس، آتش ‏نشانی، ستاد حوادث استانداری، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران- برخوردار است.

ساختار شبکه EOC :

در این شبکه با توجه به ساختار در نظر گرفته شده، از نیروهای متخصص، تجهیزات سخت‏افزاری و نرم‏افزاری، هماهنگ‏ کننده (جهت برقراری ارتباط داخلی و تبادل اطلاعات بین بخش‏ها و نمایش اطلاعات و نظارت بر ورود و خروج‏های صورت گرفته)، کارشناس IT (جهت کنترل مسیرهای شبکه و پردازش داده‏ها و کنترل نرم‏افزارها و سخت‏ افزارها و ارتباط با خارج از مرکز) و اپراتور تایپ و تکثیر جهت تایپ نامه ها و ثبت مکاتبات دریافتی و ارسالی ، اپراتور بایگانی اطلاعات (به منظور جمع‌آوری اطلاعات و بایگانی در بانک اطلاعات مرکز و ذخیره آن در حافظه‌های خارجی) استفاده می شود.

از اتاق‏ های دیگر این مرکز می‌توان به انبار امدادی برای نگهداری مواد غذایی اضطراری و ضروری فاسد نشدنی از جمله آب، ‌غذا، ‌نان خشک، کنسرو و ملزوماتی همچون پتو و البسه حداقل برای 14 روز جهت کلیه عوامل مرکز EOC که در جریان حادثه وظایفی را عهده‌دار شده‌اند اشاره نمود. فضایی نیز برای صرف غذا و ورزش‌های بی‌هوازی برای آمادگی فیزیکی و تقویت روحیه عوامل در نظر گرفته شده است.

امکانات و تجهیزات مرکز عملیاتهای فوریتی :

- تجهیزات مخابراتی و ارتباطی اعم از سیستم‏های رادیویی، تلفن‏های ماهواره‌ای، انواع شارژهای بی‌سیم و بیسیم‌های آماده به‏کار

- نمایشگرهای LCD در اندازه‌های مورد نیاز

- تابلوهای اعلانات

- نقشه‌های توپوگرافی در ابعاد و منطقه‌بندی‌های مختلف

- لایه‌های اطلاعاتی (وسعت منطقه، جمعیت، گسل ها ، تخریب‌ها)

- دستگاه فاکس، پرینتر، کپی، ویدئو پروژکتور

- لیست تلفن‌های ضروری دستگاه‏ها و عوامل

- تجهیزات صوتی و تصویری، رایانه به تعداد مورد نیاز و شبکه داخلی

- امکانات ارتباط با وایمکس بی‌سیم به جهت انتقال تصویر از محل حادثه و دریافت آن در مرکز کنترل وهماهنگی عملیات

- ملزومات اداری برای حداقل دو هفته مانند (کاغذ و خودکار)

- بهره‌گیری از سیستم لرزه‏نگاری شبکه‌ای مرتبط با مرکز ژئوفیزیک، جهت اطلاع از آخرین زمین لرزه‌ها با استفاده از شبکه اینترنت

- سامانه یکپارچه ثبت حوادث

DMIS(نرم‏افزار مدیریت بحران) کلیه گزارش‏ها را پس از دریافت از پست‏های امدادی و تائید نهایی در سامانه مربوطه ثبت می‏کند. با توجه به وظایف خطیری که برعهده جمعیت هلال احمر استان تهران با تراکم جمعیت 12 میلیون نفری و برج‏ها و ساختمان‏های فرسوده گذارده شده است، نیاز است که با برنامه‌ریزی‏های لازم، منابع بیشتری را پیش بینی نمود تا با عزم ملی و اتحاد و هماهنگی دیگر دستگاه ‏های امدادرسان به اهداف والایی که همانا تامین آرامش و کمک به هموطنان و حمایت از آسیب‏دیدگان حوادث و سوانح می‌باشد دست یافت .